Nieuwe software stuurt camera’s all-sky netwerk
All-sky stations gesynchroniseerd – backup in Ondrejov
Een mijlpaal in de ontwikkeling van het EN all-sky netwerk. Gedurende de voorbije maanden is gestaag nieuwe software uitgerold over de stations die met de Canon 6D camera’s werken.
We ervaarden nogal wat problemen met de gebruikte camera besturingssoftware. Er werden twee verschillende programma’s gebruikt door de verschillende posten: Digicamcontrol en AllSkyEye.
De eerste moet steeds handmatig worden opgestart. De eindtijden van elke opname worden vastgelegd waarbij er fouten van enkele seconden optreden vanwege het wegschrijven van de data.
Het tweede genoemde programma levert zeer slechte jpeg beelden af en heeft tussen de opnamen steeds een dode tijd van maar liefst 7 seconden.
Programmamodule uit de Tsjechische DAFO’s
Speciaal voor ons netwerk heeft systeembeheer Ondrejov de schakelmodule die gebruikt wordt in de DAFO’s aangepast.
Per station is/wordt een mini computer geïnstalleerd die als linux server de camera bedient.
De opnamen beginnen al in de diepe schemering bij -6 graden zonshoogte met iso 100. De iso waarde wordt geleidelijk opgevoerd en na een uur wordt iso 3200 bereikt. In de ochtend wordt het omgekeerde ritueel gevolgd.
De opnamen worden in jpeg en raw weggeschreven op de linux server en kunnen door de operators middels een beveiligde verbinding op een windows-PC worden bekeken. Alleen bij vastgelegde meteoren worden de raw beelden opgehaald. De jpeg beelden van alle aangesloten stations worden automatisch op de server in Ondrejov gearchiveerd. Dat hoeft de camera operator dus niet meer zelf te doen.
Wolkendetektor
Op korte termijn worden wolkendetektoren aan de all-sky camera’s toegevoegd. Bij bewolking wordt de opnamenreeks dan onderbroken. Dat scheelt behoorlijk in de regelmatig terugkerende kostenpost voor te vervangen sluiters.
Automatische meteorendetektie
Er loopt een pilot met automatische detektiesoftware voor meteoren. Ook deze wordt binnenkort uitgerold over de aangesloten posten.
Natuurlijk kan elke camera operator nog altijd zelf zijn plaatjes bekijken en het volledige beheer houden. We gaan zeker niet over tot ‘pipeline-reductie’. De momenteel ingevoerde nieuwe software maakt het werk voor de camera operators wel een stuk aangenamer. De nauwkeurigheid waarmee de cameradata worden vastgelegd wordt door deze nieuwe ontwikkelingen eveneens een stuk vergroot.
De Dutch Meteor Society dankt Jan Fuchs, systeembeheerder aan het Ondrejov Observatorium voor zijn niet aflatende inspanningen ons netwerk naar een hoger plan te tillen.
IP camera’s bewaken de oostgrens
Aanvulling bij all-sky toestellen
De afgelopen jaren mochten we meermalen simultaanopnamen vastleggen tussen de West Europese camera’s van het EN Netwerk (DMS) en de Midden Europese camera’s van het Tsjechisch Netwerk van de Tsjechische academie van wetenschappen.
Dit soort opnamen bevindt zich dan vaak laag aan de horizon. De kwaliteit van de opnamen is dan toch vaak een stuk minder vanwege de grote afstand (kwadratenwet) en extinctie.
Lichtsterke IP camera’s die tot op de horizon gericht staan kunnen hier ondersteuning bieden.
Op het meteorenobservatorium te Winterswijk-Woold is een vrij uitzicht op de oostelijke horizon. Twee IP camera’s (f=3.6 mm) met een gezichtsveld van 90 x 50 graden gaan hier ondersteuning bieden aan de all-sky camera. Deze camera’s hebben een grensmagnitude van ongeveer +4 en zijn speciaal bedoeld voor het vastleggen van zeer heldere vuurbollen. Events worden automatisch geregistreerd.
De camera’s kunnen via een beveiligde verbinding ook uitgelezen worden in Ondrejov.
De toestellen werken volledig autonoom en zijn ook overdag in bedrijf. Op één SD kaartje worden de data van een hele week weggeschreven waarna de oudste data weer overschreven worden.
Het eerste van twee toestellen is op 14 mei in gebruik genomen; de tweede volgt zeer binnenkort.
Bij succes kunnen deze IP camera’s ook een waardevolle aanvulling zijn voor andere posten die hun simultaanpartners op grote afstanden hebben.
Twee nieuwe all-sky stations : EN916 en EN917
All-skynetwerk naar 16 posten
Op korte termijn komen er twee nieuwe posten bij in het netwerk. Station EN916 wordt beheerd door Selma Koelers en zal operationeel worden vanuit Havelte in Drenthe. Op korte afstand staat al het station EN915 van Felix Bettonvil in Dwingeloo, echter, dat toestel is voorzien van 15 mm optiek. Sinds enkele maanden is het omgebouwd tot meteoorspektrograaf.
De nieuwe post in Drenthe zal gaan zorgen voor een betere afdekking in het noorden.
Station EN917 zal beheerd gaan worden door Romke Schievink en bediend door Carl Johannink. Het komt te staan in de plaats Bruchmühle in Duitsland, zo’n 90 km ten noorden van station EN89 Herford. De stations EN89 en EN917 gaan een betere aansluiting geven naar het Tsjechische netwerk dat zijn meest westelijke station heeft in het Duitse Tautenberg. Op termijn een station in de omgeving van Göttingen zou dan helemaal de perfecte aansluiting geven.
Beide nieuwe posten zijn voorzien van Canon 6D camera’s met Sigma f/3.5-8 mm optiek en shutters die 16 breaks per seconde geven. De toestellen zijn gebouwd door Marco Verstraaten. Deze behuizingen zijn inmiddels standaard binnen DMS. De toestellen zijn inmiddels gefocusseerd en de laatste duurtesten worden gedaan alvorens ze naar de posten overgebracht kunnen worden.
Jaap van ’t Leven en Astrid Eeuwijk, beiden verbonden aan de Volkssterrenwacht Bussloo, werken aan een nieuw station dat in Nijmegen wordt gestationeerd. Daarmee wordt een grote open plek in oost Nederland gedicht.
Nieuwe opstelling EN89 in gebruik genomen
Nieuwe all-sky opstelling in Herford
EN89 Herford
Jörg Strunk draait in het EN al jaren mee met diverse all-sky toestellen.
Tot voor kort was de digitale all-sky voorzien van een 4 mm Sigma fish-eye lens met een good-old roterende sector erboven. Vooral aan de randen wilden nog wel eens wat meteoortjes ontsnappen aan de onderbrekingen.
Op woensdag 3 mei is de nieuwe door Marco Verstraaten gebouwde all-sky op het dak geplaatst. Dit toestel is gebouwd zoals inmiddels al een flink aantal in ons netwerk: Canon 6D full frame camera, Sigma 8 mm fish-eye en ingebouwde LCD shutter met 16 onderbrekingen per seconde.
De camera is op de avond van 3 mei in gebruik gesteld.
Druk op het dak
Het is druk op het dak in Herford. Naast de nieuwe all-sky heeft ook een analoge camera nog een plekje. Deze is voorzien van een 35 mm fish-eye lens en maakt opnamen op 9×12 cm vlakfilms.
Verder bevinden zich op het dak nog een aantal CAMS toestellen en een all-sky-7 opstelling.
Post Herford is daarmee een belangrijke verbinding tussen de BeNeLux posten en de meest westelijke posten van het Tsjechische netwerk.
hi-speed fotometer in gebruik genomen
Lichtcurven in hoge resolutie en fragmentatiegegevens
Hi-speed fotometer geplaatst
Op vrijdagmiddag 21 april 2023 is de eerste zelfstandig werkende hi-speed fotometer van de Tsjechische Academie van Wetenschappen geplaatst op het dak van het Zdenek Ceplecha observatorium te Winterswijk-Woold.
Twee delen
Het instrument bestaat uit twee delen: een video-camera met hoge resolutie, waarmee ook daglichtopnamen kunnen worden gemaakt, en een fotomultipliër unit. Mt de laatste kan de helderheid van een vuurbol 5000 maal per seconde worden gemeten. De grensmagnitude voor het instrument ligt, afhankelijk van de omstandigheden, tussen de -2 en -4.
Uit een nauwkeurige fotometrische curve kan de fragmentatie op verschillende hoogten bepaald worden. Hiermee kunnen strooivelden en posities van verschillende fragmenten met een veel hogere nauwkeurigheid bepaald worden. De techniek heeft zich meermalen bewegen, laatst nog met de impact van planetoïde 2023-CX1 boven Noord Frankrijk.
Het is de bedoeling om op enige termijn een tweede exemplaar te plaatsen bij één van de Benelux posten.
Eerste zelfstandig werkend instrument
Er zijn al langer meerdere fotometers van dit type in gebruik in het netwerk in centraal Europa. Echter, deze maken deel uit van het geïntegreerde systeem van een DAFO (Digital Autonomous Fireball Observatory).
Het nu in Woold geplaatste instrument is het eerste ‘losse onderdeel’ van een DAFO dat ontwikkeld is als zelfstandige unit. Met de ervaringen die met dit instrument worden opgedaan, zullen vervolgopstellingen worden gebouwd.
Eerste nacht in bedrijf: meteen succes
De nacht van 21 op 22 april 2023 was de eerste bedrijfsnacht van de nieuwe fotometeropstelling EN301.
Op 22 april om 1:05:05 UT verscheen vanuit Woold gezien een snelle sporadische meteoor met flares van ongeveer magnitude -4.
De meteoor werd trimultaan vastgelegd met station EN905 Benningbroek en EN908 te Ermelo (Koen Miskotte).
De eerste vanuit Woold opgenomen hi-resolution lichtcurve is daarmee een feit.
Snel een half miljoen meteoorbanen doorzoeken!
Meteoren database online
De CAMS-2016 database bevat momenteel de gegevens van meer dan 471000 meteoren. Het analyseren van meteoordata, het zoeken naar kleine zwermen of het controleren en updates van classificaties is op een home-computer of laptop niet te doen. Deze hardware is niet geschikt om ‘big data’ te verwerken.
Met de DMS fotografische database (ruim 1400 banen) en de DMS Video database (een kleine 1000 banen) is dit wel te doen maar het combineren met CAMS data is ook lastig.
Inmiddels zijn deze databses tezamen met de 1990 meteoren database van de IAU in SQL overgezet en op een SQL server geplaatst.
Via deze SQL toegang kunnen een half miljoen banen in een fractie van een seconde doorzocht worden op meerdere criteria. Hiermee is een krachtig instrument gebouwd om snel nieuwe zwermen te identificeren en leden hiervan terug te vinden in de data terug tot 1950.
Voor het gebruik van de database als gast en een gebruiksaanwijzing kan deze link gebruikt worden.
All sky netwerk weer uitgebreid
EN Netwerk telt nu 13 stations
Bij de start van het nieuwe jaar is het EN vuurbolnetwerk weer verder uitgebreid en telt nu 13 stations in België, Nederland, Duitsland en Engeland.
Op 8 december werd station EN901 in Humain in de Ardennen in gebruik genomen en in de eerste januaridagen werd een al langer bestaande all-sky post in het Belgische Hoegaarden onder nummer EN904 toegevoegd aan het netwerk.
Beide stations zijn uitgerust met ASI 183 Astrocamera’s voorzien van een Fujinon 2.7 mm fish-eye lens. Er zijn nu vier van dit soort toestellen in ons netwerk in gebruik: Humain, Terschelling, Hoegaarden en Twisk.
De post te Humain wordt op afstand bediend door Jean Marie Biets; de post te Hoegaarden wordt bediend door Joost Verheyden.
Wij hebben het jaar 2022 afgesloten met 183 meervoudig gefotografeerde vuurbollen.
CAMS nieuws
Uitbreiding CAMS netwerk
Vlak voor de Geminidenactie is de CAMS dekking fors uitgebreid. Een aantal Watec toestellen die in Gronau terzijde stonden, zijn nu actief vanuit Winterswijk-Woold. Het aantal CAMS toestellen is daar nu uitgebreide tot acht.
Aan de opbouw van de nieuwe opstelling is een flink stukje voorbereiding vooraf gegaan, niet alleen voor wat betreft de richtpunten maar ook wat betreft de technische eisen. De omgeving is nogal vochtig dus een goede verwarming is een must. Daarnaast is veel aandacht besteed aan de bedrijfszekerheid en storingsgevoeligheid. Degelijke vaste bedrading, goede afdichting van de camerahuizen en een robuuste opstelling werden gerealiseerd.
Het kaartje laat de nieuwe dekkingsgebieden deels boven Duitsland zien. De toestellen in Hengelo, bediend door Martin Breukers, werkten al op dit richtgebied en een deel van het camerapark vanuit Gronau zal anders worden gericht. Boven Nederland is de overlap al zó groot, dat sommige gebieden door maar liefst negen camera’s bewaakt worden.
Met de verplaatsinjg van deze camera’s zal het CAMS netwerk weer een stuk effectiever worden.
Dank aan Carl Johannink voor het beschikbaar stellen van de camera’s en bekabeling.