Perseïdennachten zonder maanlicht!


Het maximum van de jaarlijkse Perseïdenzwerm valt dit jaar overdag op 12 augustus 2024 tussen 09 en 21 uur UT (11 en 23 uur MEZT).  De vroege ochtenden van 12, 13 en misschien ook 14 augustus zijn dan het meest geschikt om uit te kijken naar leden van deze mooie meteorenzwerm.
De maan is op 12 augustus in haar eerste kwartier. Dat betekent, dat vóór middernacht deze storende lichtbron onder de horizon is verdwenen. De meeste Perseïden worden gezien als de radiant op zijn hoogst staat. Dat is in het laatste uur voor de aanvang van de ochtendschemering.
Op zowel 12 als 13 augustus zullen tegen de ochtend de hoogste aantallen meteoren te zien zijn, waarbij op 13 augustus wellicht iets helderder Perseïden zichtbaar zullen zijn.

Zoek een donkere omgeving

Onder goede omstandigheden ver buiten stedelijke omgeving, kun je dan tot 60 á 70 meteoren per uur tellen. In gebieden met veel lichtvervuiling zal dat al gauw een factor 2 tot 6 minder zijn. Zorg ook voor een vrij uitzicht want als je gezichtsveld voor 50% geblokkeerd wordt door bebouwing, zul je ook 50% minder meteoren zien. En je zult zien dat nét die ene vuurbol achter je huis verscheen…. Tenslotte zijn je ogen ook belangrijk, jongeren zien meer meteoren dan ouderen. Zij hebben in het donker grotere pupillen, tot wel 7 mm, terwijl ouderen het met zo’n 4 mm moeten doen.

Verrassingen niet uitgesloten

Soms trekt de aarde door dichtere delen in de Perseïdenzwerm. Dat gebeurt als de aarde door  stofsporen van het moederlichaam komeet 109P Swift-Tuttle trekt. Volgens Jeremy Vaubaillon (2) trekt de aarde op 12 augustus tussen 04 en 11 UT door vijf oude stofsporen van 109P. Deze zijn bijna allemaal ouder dan 1300 jaar. Het is niet duidelijk hoeveel extra activiteit deze oude stofsporen zal opleveren. Verder is er een mogelijkheid voor een filament passage. Dat is een verdichting in de Perseïdenzwerm. Deze zou kunnen plaatsvinden op 12 augustus rond 8 UT volgens Peter Jenniskens. Helaas vallen de verwachte tijdstippen voor beide fenomenen  voor Europa overdag.

In 2018, 2019 (enkel met de radio waarneemmethode), 2021 en 2023 werden er onverwachte oplevingen van de Perseïdenactiviteit gezien vanuit Europa en Amerika.
In 2018 lag de ZHR rond de 85 (normaal is 40), in 2021 werd een spectaculaire show gezien vanuit Noord Amerika met een ZHR van 220 en in 2023 bedroeg de ZHR 130. Het loont daarom ook de moeite om ook in de nacht 13/14 augustus uit te kijken naar Perseïden. Misschien krijgen we nog een aardige verrassing te zien!

Door de draaiing van de aarde verschuift de radiant van de Perseïden langzaam van west naar oost. Half juli bevindt deze zich onder de W van het sterrenbeeld Cassiopea; rond 5 augustus ligt deze nabij de dubbele sterrenhoop h en chi Perseï en eind augustus loopt deze het sterrenbeeld Camelopardalis (Giraffe) binnen.

Compositiefoto gemaakt door Peter van Leuteren in de nacht van 12 op 13 augustus 2013 vanuit het Provencaalse Revest du Bion. Op de voorgrond is een aantal meteorenwaarnemers van de DMS actief. Camera: Canon EOS 40D met een Canon EF 15 mm F2,8 fisheye-lens.