Impact planetoïde SAR 2736

In de nacht van zaterdag op zondag 20/21 januari 2024 werden wij even na middernacht geïnformeerd over opnieuw een te verwachten inslag van een kleine planetoïde.
Het gaat om het object met de voorlopige naam SAR2736.
De prognose van de impact kwam iets meer dan één uur voor het gebeuren binnen. Dan is er geen tijd meer voor grote autoritten.
Het kaartje geeft de berekende impactzone zoals die om 23:21 UT berekend was.

De ontdekking

SAR2736 is de achtste meteoriet impact die voorspeld is.
De kleine Apollo asteroïde werd op 20 januari 2024 om 21:48 UT ontdekt door de Hongaarse astronoom K.Sarneczki. Dat is minder dan drie uur vóór de berekende impact.
Op foto’s is te zien hoe de snelloper in de aardschaduw verdwijnt, om er als vuurbol weer uit op te duiken! De impact vond enkele tientallen kilometers ten westen van Berlijn plaats.
Onmiddellijk blijkt uit de kaart, dat de Tsjechische post te Tautenburg zeer gunstig gelokaliseerd is voor de verwachte impact. Pavel Spurný, coördinator van het Tsjechische deel van het EN, werd op de hoogte gebracht. Blijkens de weersoverzichten waren het oosten van Duitsland en Tsjechië onbewolkt.
Helaas was dat bij ons niet het geval. Een flets maantje was net door de wolken zichtbaar. De Nederlandse en Belgische EN stations hebben geen opnamen kunnen maken en ook ons meest oostelijke station, EN89 in Herford, zat reeds in de wolken.
Een aantal waarnemers zat visueel paraat. De vuurbol zou bij ons tussen 0:34 en 0:36 UT op een hoogte van 5 graden in het oosten zichtbaar moeten zijn.

Update 22 januari 2024
door Pavel Spurný, Tsjechische Academie van Wetenschappen
De plaats en het tijdstip van de botsing waren correct voorspeld, d.w.z. ten westen van Berlijn ongeveer een half uur na middernacht UT.
Een aantal waarnemers kon de vuurbol dankzij deze voorspelling zien.
De vuurbol werd vastgelegd door een groot aantal stations van het Europees Netwerk, zowel fotografisch als met video.
Vooral de posten in het noorden van de Tsjechische Republiek verkregen goede opnamen zoals S. Frýdlant v Čechách (zie figuur dat een samengesteld beeld van de video opnamen laat zien), Růžová u Hřensko, Polom, Šindelová in het Ertsgebergte en Polom in het Orlickégebergte. Maar er zijn ook nauwkeurige gegevens verkregen uit verder weg gelegen plaatsen, zoals Kunžak in Zuid-Bohemen en andere stations.
Een gedetailleerd fotografisch spectrum en een radiometrische lichtcurve van de bolide werden ook vastgelegd door de groothoekcamera van de Sterrenwacht van Tautenburg. Dankzij al deze instrumentele gegevens was het mogelijk om het atmosferische traject van de bolide in detail te berekenen en de baan in het zonnestelsel vóór de botsing te bevestigen.
Het is ook mogelijk om de samenstelling en structuur van het oorspronkelijke lichaam te bepalen.

Samengevat

Op 21 januari 2024 precies 32 minuten en 38 seconden na middernacht UT kwam een kleine asteroïde met een massa in de orde van grootte van 100 kg de atmosfeer van de aarde binnen in een zeer steil traject in een hoek van 75,4 graden met het aardoppervlak.
Het traject van de vuurbol dat ongeveer van west naar oost liep lag ten westen van Berlijn, wat overeenkomt met de berekeningen vooraf.
Op de camera’s van het Europees Netwerk begon de bolide op te lichten op een hoogte van 96,5 km, bereikte een maximale absolute helderheid van -14,5 magnitude (absolute helderheid = genormeerd op een eenheidsafstand van 100 km) op een hoogte van 33,8 km en doofde uit op een hoogte van 22,9 km ongeveer 50 km. WNW van het centrum van Berlijn.
Aanvankelijk bewoog het object met een snelheid van 15,2 km/s en legde het een traject van 75 km af in 5,5 seconden. Het lichtende traject werd gekenmerkt door grote variaties in helderheid met vele significante ophelderingen.
Modellering van de dynamica en de fotometrie voor deze bolide laten zien, dat, hoewel het overgrote deel van zijn oorspronkelijke massa werd opgebruikt tijdens zijn passage door de atmosfeer, een aanzienlijk aantal kleine meteorieten met een massa tot 150 g zeer waarschijnlijk zijn neergekomen in het gebied dat op de figuur is aangegeven.
Vóór de botsing met de aarde draaide het object in een typisch asteroïde, relatief licht excentrische elliptische baan om de zon met een halve as van 1,33 AE met een inclinatie van 7,2 graden en met een omloopstijd om de zon van 1,54 jaar.
Dankzij de samenwerking met Mike Hankey van de American Meteor Society kwamen nog twee video-opnames van de bolide beschikbaar, gemaakt door het Allsky 7-netwerk in Duitsland. De uiteindelijke berekeningen zijn gebaseerd op de gegevens van 16 (!) stations.
Het impact gebied is berekend met gebruik van de windprofielen die beschikbaar zijn gesteld door het Meteorologisch Instituut in de Tsjechische Republiek.
Het zoekgebied loopt vrijwel geheel  over akkerlanden. Het is een klein zoekgebied omdat de inslag vrij steil is geweest.

Update 24-1-2024  22:00 MET
Pavel Spurný
Oplettende lezers hebben een discrepantie opgemerkt tussen de gerapporteerde grootte van de asteroïde (ongeveer 1 meter in diameter) en de afgeleide massa (ongeveer 100 kg). Als dit het geval zou zijn, zou dit een zeer lage dichtheid betekenen, ongeveer 200 kg/m3. Een zeer poreus komeetlichaam zou zo’n dichtheid kunnen hebben, maar het zou hoog in de atmosfeer uitdoven (boven 50 km) en de bolide zou niet bijna tot een hoogte van 20 km doordringen in de atmosfeer. De penetratie in de atmosfeer komt overeen met de normale dichtheden van meteorieten (2000 – 3500 kg/m3). Hoe kunnen we deze discrepantie dan verklaren?
Allereerst moet worden benadrukt dat zowel de grootte-gevolgtrekking uit de waarneming van de asteroïde als de gevolgtrekking van de massa uit de waarneming van de bolide indirect zijn. Het bepalen van de grootte van een asteroïde hangt af van de voorspelde reflectiviteit (albedo) van het oppervlak. De bepaling van de massa van de bolide hangt af van de aanname van de lichtefficiëntie waarmee de kinetische energie van het lichaam wordt omgezet in straling. De gepubliceerde gegevens zijn geldig voor het gangbare type materiaal. Maar het is mogelijk dat deze asteroïde niet helemaal gewoon was. Dit geeft het spectrum aan van de bolide die we hebben verkregen, waarbij de ijzerlijnen zwakker zijn dan normaal en de magnesium- en calciumlijnen helderder. Het lichtrendement had dus lager kunnen zijn dan normaal, aangezien de ijzerlijnen zeer talrijk zijn. Integendeel, het albedo had hoger kunnen zijn. Als de lichtefficiëntie ongeveer 2 keer lager was en het albedo 50% was in plaats van de aangenomen 15%, komen beide methoden overeen met een diameter van een halve meter en een initiële massa van 200 kg. Een mogelijkheid zou kunnen zijn dat de asteroïde rijk was aan het mineraal enstatiet (MgSiO3). Een definitief antwoord kan worden gegeven door de vondst van een of meerdere meteorieten.

Bron: (in Tsjechisch)
Zánik malé planetky 2024 BX1 západně od Berlína 21. ledna 2024 zachycený kamerami Evropské bolidové sítě (cas.cz)

Update 25-1-2024  15:30 MET
EERSTE FRAGMENTEN GEVONDEN!
Een Pools zoekteam heeft de eerste fragmenten vandaag geborgen.
Michał Nebelski, Kryspin Kmieciak en Kazimierz Magneto plaatsen de eerste foto’s op facebook.
het materiaal ziet er afwijkend uit. Zie de update van Pavel Spurný van gisteravond. Dat zou in overeenstemming kunnen zijn met de conclusies uit de opgenomen spectra.

Update 26-1-2024  18:45 MET
De successtory van een Hongaars zoekteam:
Na het succes van de Poolse jongens gisteren zaten ze meteen ‘s nachts in de auto en na tien uur rijden hebben ze in minuut 58 van hun zoektocht de eerste Hongaarse vondst gedaan van 2024BX1.
Inmiddels heeft Peter Jenniskens op X ook bevestigd dat de Polen gisteren ern eerste meteoriet gevonden hebben van de planetoïde en ook kenner en meteoriet specialist Michael Farmer bevestigt Aubriten gaat, een uitermate zeldzame en kostbare soort meteorieten.
Een en ander bevestigt de eerdere analyse van het meteoorspectrum: Aubriten zijn arm aan FeO en rijk aan magnesiumverbindingen. De juistheid van de massa- en dichtheidsberekeningen wordt met deze gegevens eveneens bevestigd.

Update 26-1-2024  21:30 UT
Eerste vondst team DLR en Duitse musea
Een samenwerkingsteam van verschillende Duitse musea en het Duitse Instituut voor Lucht en Ruimtevaart (DLR) werken samen in een zoekteam waar ook Peter Jenniskens aan deelneemt.
Op vrijdagochtend 26-1 konden zij hun eerste vondst rapporteren: een fragment ‘zo groot als een walnoot’.
Het Museum für Naturkunde heeft een persbericht hierover doen uitgaan.

Reportage op de Duitse televisie van één van de Poolse vinders die de dag voor zijn verjaardag een stuk van die planetoïde gevonden heeft in Ribbeck.

Update 28-1-2024  11:00 MET
Veel fragmenten gevonden door AKM team
Op zaterdag 27-1 doorzocht ook een team van AKM (Arbeitskreiss Meteore) het zoekgebied. begeleid door een stuk beter weer dan de dagen ervoor boekten ook zij leuke successen. De AKM was succesvol en vond 10 meteorieten van de asteroïde 2024 BX1 in Ribbeck. Daarnaast vonden ze nog een zwaar verbrijzelde meteoriet. De grootste stukken wegen elk meer dan 20 gram.

Update 29-1-2024  22:30 MET
Einde zoekakties?
Ook vandaag zijn nog enkele kleinere fragmenten gevonden.
De landeigenaren, die veel percelen al ingezaaid hebben, zijn de hordes meteorieten zoekende cowboys nu wel zat. Bovendien ruiken ook zij geld.
Volgens nog niet bevestigde berichten heeft de politie een einde gemaakt aan zoektochten op privé terrein.

Update 30-1-2024  9:30 MET
Grootste fragment tot nu toe gevonden
De Pool Kryspin Kmiesiack toont het grootste fragment tot nu toe gevonden, waarschijnlijk op 29-1.
Tot heden toe het hoofdfragment: 225 gram.